Posts
Naar Marley & Me geweest. Heerlijke film. Een heel gewoon stel, de Grogans, aan het begin van een huwelijk en een journalistieke carrière, neemt een hond die een ramp blijkt te zijn. Als Marley (vernoemd naar Bob) de huisraad niet opeet of verscheurt, loopt hij de boel op zijn minst omver.
Marley & Me is een sentimentele film. Alleen, het is geen sentimentele film. Het is een gevoelige film. Heel gevoelig. Maar de makers zijn niet voor gemakkelijk of goedkoop gegaan.
John Grogan (Owen Wilson) heeft als verslaggever de status van jongste bediende op de redactie. Als hij van zijn chef de order krijgt om columns te gaan schrijven weet hij niet goed wat hij daarmee aanmoet. Liever had hij achter het grote nieuws aangejaagd, zoals zijn collega Sebastian – als ik het wel heb McSteamy in Grey’s Anatomy – die bovendien een groot jager op vrouwelijk wild blijkt te zijn. Een leven waar Grogan ook naar verlangt, vermoedt hijzelf.
Ondertussen is Marley een superenthousiaste hond die als alle honden verwacht dat iemand de leiding neemt. Maar dat doet Grogan niet. Ook echtgenote Jenny (Jennifer Anniston) krijgt geen vat op Marley. De Grogans, vooral John, lijken het onuitgesproken vermoeden te hebben dat een hond een soort kind is waarmee je kunt onderhandelen. Niemand heeft het zo bedoeld, maar de Grogans en hun huisdier geven een duidelijke illustratie van waar het na de jaren zestig aan geschort heeft in opvoedkundige situaties.
Gelukkig gaat een kleine maar hilarische scène op dit aspect in, dankzij Kathleen Turner, die ooit het begrip femme fatale wel erg letterlijk nam in Body Heat, en nu vooral uitgedijd is en helaas niet langer fatale. Hondentrainer Turner heeft geen schijn van kans tegen de gewelddadige levenslust van Marley, die blaffende oproerkraaier, die nooit de leider vindt waar zijn instinct hem naar laat zoeken. En om de een of andere reden is Marley & Me een van de weinige films voor het hele gezin die ouders meer laat schrikken dan hun kinderen – ‘zullen we ook een hond nemen?’
Marley’s baasje blijkt gelukkig een goede columnist te zijn. Als Grogan weer eens geen idee heeft waar hij over moet schrijven is het alsof Marley hem met zijn hondenogen vertelt: “Dan schrijf je toch over mij?” Na verloop van tijd noemt Grogans baas hem zelfs de komische stem van Zuid-Florida. De werkelijk geschreven (en natuurlijk succesvol uitgegeven) columns vormden dan ook het basismateriaal van de film.
Marley & Me toont vooral wat een hond voor het leven van zijn baasje doet. Een hond brengt je ergens mee in contact. Als je Marley over het strand langs de waterlijn ziet hollen, terwijl hij iedereen meesleurt, in de bange veronderstelling dat hij iets kapot gaat maken, dat ze hem ergens voor moeten behoeden, dan weet je dat hij hen meesleurt naar iets dat veel grootser is. Waarnaartoe? Naar datgene waar de baasjes de rest van hun dag achterna denken te hollen.
vrijdag 6 maart 2009
donderdag 5 maart 2009
‘Het is de schuld van de bankiers – andere bankiers’
En toen kwam er een bankier die zei dat het de schuld van de bankiers is. Terwijl ik nog maar net was bekomen van de verbazing dat Wouter Bos de aandeelhouders als medeschuldigen van de economische crisis aanwees. Rabo-topman Bert Heemskerk presenteerde vandaag de jaarcijfers van zijn onderneming met deze opvallende schuldbelijdenis.
De Volkskrant schrijft: “Niet eerder gaf een bankier van een grote bank zo ruiterlijk toe dat hij en zijn collega’s schuld dragen aan de crisis.” Daar lijkt deze kritische kwaliteitskrant toch iets te scheutig. Heemskerk speelde over de band en gaf zo vooral zichzelf een schouderklopje – zijn bank kan als een van de weinige in de wereld winst tonen (netto 2,8 miljard euro, een stijging van 2 procent).
De kern van de zaak is dat bankiers aller landen de hort zijn opgegaan. Heemskerk gebruikte deze woorden niet, hij had het over ‘securitisatie’. Hiermee wordt bedoeld dat allerlei kredieten, ook die van twijfelachtige kwaliteit, samen verpakt worden. Van een groot pakket worden allerlei kleinere pakketjes gemaakt die vervolgens worden doorverkocht. Zonder dat de koper, een bank, precies weet wat er in zijn pakketje zit.
Volgens mij komt dit op hetzelfde neer als wat mensen op de kermis doen. Van zo’n man voor een grote kraam met cadeautjes, met allemaal koorden in de hand, koop je voor een luttel bedrag een touwtje waarvan je niet weet waar het naartoe leidt. Misschien scoor je wel zo’n hele grote beer en kan je die aan een meisje geven waar je achter aan zit. Zoals ik al zei: allemaal de hort op.
Maar toch, waarom de Rabobank wel en andere banken niet? Naar mijn smaak komt dat doordat deze bank uiteindelijk toch met de poten in de klei staat. Het is een polderbank, een boerenleenbank, een coöperatieve onderneming waar de leden-eigenaars toezicht houden en meebeslissen over de investeringen. De Rabo-bestuurders beseffen dat ze die geile ideetjes uit Wall Street – één deel eigen geld, dertig delen geleend geld, en dan de volledige winst in eigen zak steken via een hefboompje – moeten verantwoorden aan de leden-eigenaars, die in hun hart allemaal nuchtere boeren zijn gebleven. En dan weten ze dat ze te horen zullen krijgen dat ze maar in hun eigen tijd en van hun eigen geld naar de kermis moeten gaan.
De Volkskrant schrijft: “Niet eerder gaf een bankier van een grote bank zo ruiterlijk toe dat hij en zijn collega’s schuld dragen aan de crisis.” Daar lijkt deze kritische kwaliteitskrant toch iets te scheutig. Heemskerk speelde over de band en gaf zo vooral zichzelf een schouderklopje – zijn bank kan als een van de weinige in de wereld winst tonen (netto 2,8 miljard euro, een stijging van 2 procent).
De kern van de zaak is dat bankiers aller landen de hort zijn opgegaan. Heemskerk gebruikte deze woorden niet, hij had het over ‘securitisatie’. Hiermee wordt bedoeld dat allerlei kredieten, ook die van twijfelachtige kwaliteit, samen verpakt worden. Van een groot pakket worden allerlei kleinere pakketjes gemaakt die vervolgens worden doorverkocht. Zonder dat de koper, een bank, precies weet wat er in zijn pakketje zit.
Volgens mij komt dit op hetzelfde neer als wat mensen op de kermis doen. Van zo’n man voor een grote kraam met cadeautjes, met allemaal koorden in de hand, koop je voor een luttel bedrag een touwtje waarvan je niet weet waar het naartoe leidt. Misschien scoor je wel zo’n hele grote beer en kan je die aan een meisje geven waar je achter aan zit. Zoals ik al zei: allemaal de hort op.
Maar toch, waarom de Rabobank wel en andere banken niet? Naar mijn smaak komt dat doordat deze bank uiteindelijk toch met de poten in de klei staat. Het is een polderbank, een boerenleenbank, een coöperatieve onderneming waar de leden-eigenaars toezicht houden en meebeslissen over de investeringen. De Rabo-bestuurders beseffen dat ze die geile ideetjes uit Wall Street – één deel eigen geld, dertig delen geleend geld, en dan de volledige winst in eigen zak steken via een hefboompje – moeten verantwoorden aan de leden-eigenaars, die in hun hart allemaal nuchtere boeren zijn gebleven. En dan weten ze dat ze te horen zullen krijgen dat ze maar in hun eigen tijd en van hun eigen geld naar de kermis moeten gaan.
woensdag 4 maart 2009
‘Het is de schuld van de aandeelhouders’
Na een nachtje slapen verbaasde ik me er vanmorgen nog steeds over dat Wouter Bos zo was uitgevallen tegen de aandeelhouders. Gisteren zei hij in een toespraak op een congres voor institutionele beleggers: “Wat hebben jullie gedaan om de crisis te voorkomen en wat hebben jullie gedaan om de crisis te bestrijden? Het antwoord is: vrijwel niets.” Voor een minister van Financiën nogal een heftige uitval.
Waarom zegt zo’n man dat? Hij weet toch dat het onderscheid tussen grote en kleine aandeelhouders verloren zal gaan in het nieuws? Je zal als kleine belegger maar aandelen ING voor 32 euro gekocht hebben en nu met je handen in het haar zitten bij een koers van 3,20 euro. 90 procent in de min – wat had je daar niet allemaal voor kunnen doen met je gezin? En dan gaat chefkabouter Wouter, op wie je notabene gestemd hebt – maar dat wil je niet meer weten – roepen dat het jouw schuld is.
Wat hadden aandeelhouders dan moeten doen? Geen aandelen kopen van bedrijven die ‘teveel’ winst rapporteerden? “Hallo meneer Bos, ik ben de ideale aandeelhouder: ik ben er faliekant op tegen als mijn aandelen teveel waard worden. Echt, ik stem op u, en als ik te rijk word van mijn aandelen dan vind ik dat gewoon verdacht. Foei, daar doe ik niet aan mee!”
Als het over institutionele beleggers gaat dan had Wouter Bos zich ook druk kunnen maken over de vakbonden. Die hebben toch vertegenwoordigers in de Raden van Commissarissen van banken en pensioenfondsen? Toen de pensioenfondsen achter de grote beleggingswinsten aan gingen jagen hielden die vertegenwoordigers hun handen lekker onder de op het commissarispluche verwarmde billen. Want een kat moet muizen vangen en een belegging moet renderen, liefst flink. Geen vakbondsman heeft dat ooit tegengesproken in een Raad van Commissarissen
Vandaag kwam de aap uit de mouw. Wouter Bos gaat de mogelijkheid tot gedwongen onteigening van aandelen onderzoeken. “Hoe ingrijpend een onvrijwillige nationalisatie ook is, in een crisissituatie heb ik graag de beschikking over het gehele portfolio aan mogelijkheden.” Vrij vertaald naar onze kleine ING-aandeelhouder: “Vergeet het maar. Ik ga je nog niet eens 3,20 euro betalen.”
En dan lees ik in de New York Times dat de Nobelprijswinnende econoom Paul Krugman zegt dat het allemaal te maken heeft met de overvloed aan kapitaal die uit Azië kwam na de Azië-crisis van de jaren negentig. Oosters kapitaal zocht een veilig heenkomen in het laatste bastion van het kapitalisme – Amerika. En net zoals dat ooit met transistorradio’s begon: ze waren lekker goedkoop. “The result was a world awash in cheap money, looking for somewhere to go.” Oftewel: de Aziaten hebben het gedaan!
Van een anonieme bron op het ministerie van Financiën die ik absoluut niet met naam mag citeren hoor ik het volgende: ”Ja, da-hag. Daar kan ik dus helemaal niets mee. Kan ik die Aziaten belasten? Nee. Kan ik die Aziaten onteigenen? Nee. Conclusie: de Aziaten hebben er niets mee te maken. Het is de schuld van de aandeelhouders.”
Waarom zegt zo’n man dat? Hij weet toch dat het onderscheid tussen grote en kleine aandeelhouders verloren zal gaan in het nieuws? Je zal als kleine belegger maar aandelen ING voor 32 euro gekocht hebben en nu met je handen in het haar zitten bij een koers van 3,20 euro. 90 procent in de min – wat had je daar niet allemaal voor kunnen doen met je gezin? En dan gaat chefkabouter Wouter, op wie je notabene gestemd hebt – maar dat wil je niet meer weten – roepen dat het jouw schuld is.
Wat hadden aandeelhouders dan moeten doen? Geen aandelen kopen van bedrijven die ‘teveel’ winst rapporteerden? “Hallo meneer Bos, ik ben de ideale aandeelhouder: ik ben er faliekant op tegen als mijn aandelen teveel waard worden. Echt, ik stem op u, en als ik te rijk word van mijn aandelen dan vind ik dat gewoon verdacht. Foei, daar doe ik niet aan mee!”
Als het over institutionele beleggers gaat dan had Wouter Bos zich ook druk kunnen maken over de vakbonden. Die hebben toch vertegenwoordigers in de Raden van Commissarissen van banken en pensioenfondsen? Toen de pensioenfondsen achter de grote beleggingswinsten aan gingen jagen hielden die vertegenwoordigers hun handen lekker onder de op het commissarispluche verwarmde billen. Want een kat moet muizen vangen en een belegging moet renderen, liefst flink. Geen vakbondsman heeft dat ooit tegengesproken in een Raad van Commissarissen
Vandaag kwam de aap uit de mouw. Wouter Bos gaat de mogelijkheid tot gedwongen onteigening van aandelen onderzoeken. “Hoe ingrijpend een onvrijwillige nationalisatie ook is, in een crisissituatie heb ik graag de beschikking over het gehele portfolio aan mogelijkheden.” Vrij vertaald naar onze kleine ING-aandeelhouder: “Vergeet het maar. Ik ga je nog niet eens 3,20 euro betalen.”
En dan lees ik in de New York Times dat de Nobelprijswinnende econoom Paul Krugman zegt dat het allemaal te maken heeft met de overvloed aan kapitaal die uit Azië kwam na de Azië-crisis van de jaren negentig. Oosters kapitaal zocht een veilig heenkomen in het laatste bastion van het kapitalisme – Amerika. En net zoals dat ooit met transistorradio’s begon: ze waren lekker goedkoop. “The result was a world awash in cheap money, looking for somewhere to go.” Oftewel: de Aziaten hebben het gedaan!
Van een anonieme bron op het ministerie van Financiën die ik absoluut niet met naam mag citeren hoor ik het volgende: ”Ja, da-hag. Daar kan ik dus helemaal niets mee. Kan ik die Aziaten belasten? Nee. Kan ik die Aziaten onteigenen? Nee. Conclusie: de Aziaten hebben er niets mee te maken. Het is de schuld van de aandeelhouders.”
dinsdag 3 maart 2009
Amerika nu - van manager tot schoonmaker
Een opvallend artikel in de New York Times gaat over gewone mensen die een goeie baan zijn kwijtgeraakt. De geïnterviewde die de meeste aandacht krijgt is een ex-manager die vroeger 70.000 dollar per jaar verdiende als beveiligingsmanager bij een groot bedrijf. Hij is nu schoonmaker voor 12 dollar per uur. Even uit de losse pols omgerekend betekent dat een inkomensachteruitgang van zo’n 65 procent. Hij noemt het een ‘survival job’. Nu staat hij ’s ochtends om vier uur op om twee uur lang op het internet op banen te jagen, waarbij hij een dagelijkse lijst aanlegt. Daarna gaat hij naar zijn schoonmaakbaan en belt hij tussen de bedrijven door naar potentiële werkgevers.
Een vrouw, vroeger adjunct-directeur bij een mediabedrijf, begon in 2001 een eigen winkel en een eigen magazine met alles-over-paarden, ze is nu datatypiste. Het meest viel me haar uitspraak op dat ze dit erger vond dan de scheiding van haar ex-man, erger zelfs dan de dood van haar moeder. Het zegt wat als iemand een dergelijke uitlating doet. Uit de lezersreacties blijkt dat de Amerikanen een dergelijke inkomensachteruitgang typerend vinden voor de huidige situatie in hun land.
Als je het verhaal leest dan begrijp je dat Obama niet alleen maar vanwege een soort naïeve hoop is gekozen maar dat er gewoon angst achter die keuze zit bij veel Amerikanen. Ze zien nu bij zichzelf en om zich heen dat het marktmechanisme en de globalisering – het outsourcen van banen – ook een portie ellende met zich mee brengen. Obama zal nog meer druk te verduren krijgen om protectionistische maatregelen te nemen – er zit al een ‘buy American’-clausule in zijn grote stimuleringspakket.
Bovendien realiseer ik me nu dat achter de druk om stimuleringsgeld vooral in eigen land uit te geven ook een hoop angst zit, zowel in Nederland als in Amerika. Bruggen, wegen en andere infrastructuur repareren is heel mooi; maar waarom geven mensen er nu opeens prioriteit aan? Waarom deden mensen er niet eerder iets aan? Groene investeringen? M’n neus. Het gaat toch vooral om de angst dat de winst van de financiële pepmiddelen buiten de landsgrenzen zal vallen. Een brug kan niet weglopen naar het buitenland. Zo zit dat.
Dankzij de keuze voor Obama zal de angst voor donkere mensen in witte samenlevingen misschien wel afnemen. Daar mag ik zelf blij om zijn. Maar dat betekent niet dat er nu minder angst zal zijn in de wereld. Door de financiële crisis juist meer. There’s trouble in paradise, folks.
Het gecombineerde effect van globalisering, internet en computers zal uiteindelijk zijn dat er in de hele wereld een veel efficiëntere verdeling komt van het werk dat gedaan moet worden. Nu ook van het intelligente werk – de witte boorden zijn aan de beurt. We waren dit al gewend bij de fabrieksbanen. De financiële crisis zal dit alles in een hogere versnelling zetten. Wat ook gewone mensen in Nederland gaan voelen.
En er is de angst dat wanneer de crisis officieel voorbij is er weer minder leuke banen over zullen blijven. Bijvoorbeeld de angst dat mensen voor niets een hogere opleiding volgen. Het zal de vraag worden wat je aanmoet met al die mensen die leuke studies hebben gedaan. De wereld raakt steeds hoger opgeleid terwijl de intelligente banen relatief schaarser zullen worden. Wat moet je dan beginnen met zoveel hoger opgeleide mensen?
Ik zie het al voor me: ‘Gut wat leuk dat je gestudeerd hebt, maar als je geen toppresteerder bent hebben we je eigenlijk niet nodig. Ik zie dat je in je studietijd horeca-ervaring hebt opgedaan – ben jij iemand die snel een hoop klanten kan bedienen maar toch vriendelijk blijft? Dan kunnen we je namelijk wel gebruiken.’
Aan het verhaal kun je ook zien dat als je Amerika met Nederland vergelijkt het land met weinig sociale zekerheid, Amerika, de gewone mensen juist aanzet om meer risico te nemen. Vanuit de mensen zelf bekeken zou het logisch zijn dat Amerikanen minder riskant leven omdat ze zo weinig sociale zekerheid kennen. En dat gewone Nederlanders zich wat ondernemender gedragen, ze beschikken immers toch al over een behoorlijke sociale zekerheid.
Maar zo werkt het leven niet; zie de bijbel: wie heeft wordt gegeven. Wie veel verzekeringen heeft zal veel angst worden gegeven. Juist het volk met meer sociale zekerheid maakt zich in het dagelijkse leven meer zorgen en neemt minder risico. En naar alle waarschijnlijkheid zullen ook in de toekomst gewone Nederlanders meer blijven piekeren en mopperen, en zullen gewone Amerikanen meer met riskante ondernemingen beginnen. Een financiële crisis verandert zoiets niet.
Een vrouw, vroeger adjunct-directeur bij een mediabedrijf, begon in 2001 een eigen winkel en een eigen magazine met alles-over-paarden, ze is nu datatypiste. Het meest viel me haar uitspraak op dat ze dit erger vond dan de scheiding van haar ex-man, erger zelfs dan de dood van haar moeder. Het zegt wat als iemand een dergelijke uitlating doet. Uit de lezersreacties blijkt dat de Amerikanen een dergelijke inkomensachteruitgang typerend vinden voor de huidige situatie in hun land.
Als je het verhaal leest dan begrijp je dat Obama niet alleen maar vanwege een soort naïeve hoop is gekozen maar dat er gewoon angst achter die keuze zit bij veel Amerikanen. Ze zien nu bij zichzelf en om zich heen dat het marktmechanisme en de globalisering – het outsourcen van banen – ook een portie ellende met zich mee brengen. Obama zal nog meer druk te verduren krijgen om protectionistische maatregelen te nemen – er zit al een ‘buy American’-clausule in zijn grote stimuleringspakket.
Bovendien realiseer ik me nu dat achter de druk om stimuleringsgeld vooral in eigen land uit te geven ook een hoop angst zit, zowel in Nederland als in Amerika. Bruggen, wegen en andere infrastructuur repareren is heel mooi; maar waarom geven mensen er nu opeens prioriteit aan? Waarom deden mensen er niet eerder iets aan? Groene investeringen? M’n neus. Het gaat toch vooral om de angst dat de winst van de financiële pepmiddelen buiten de landsgrenzen zal vallen. Een brug kan niet weglopen naar het buitenland. Zo zit dat.
Dankzij de keuze voor Obama zal de angst voor donkere mensen in witte samenlevingen misschien wel afnemen. Daar mag ik zelf blij om zijn. Maar dat betekent niet dat er nu minder angst zal zijn in de wereld. Door de financiële crisis juist meer. There’s trouble in paradise, folks.
Het gecombineerde effect van globalisering, internet en computers zal uiteindelijk zijn dat er in de hele wereld een veel efficiëntere verdeling komt van het werk dat gedaan moet worden. Nu ook van het intelligente werk – de witte boorden zijn aan de beurt. We waren dit al gewend bij de fabrieksbanen. De financiële crisis zal dit alles in een hogere versnelling zetten. Wat ook gewone mensen in Nederland gaan voelen.
En er is de angst dat wanneer de crisis officieel voorbij is er weer minder leuke banen over zullen blijven. Bijvoorbeeld de angst dat mensen voor niets een hogere opleiding volgen. Het zal de vraag worden wat je aanmoet met al die mensen die leuke studies hebben gedaan. De wereld raakt steeds hoger opgeleid terwijl de intelligente banen relatief schaarser zullen worden. Wat moet je dan beginnen met zoveel hoger opgeleide mensen?
Ik zie het al voor me: ‘Gut wat leuk dat je gestudeerd hebt, maar als je geen toppresteerder bent hebben we je eigenlijk niet nodig. Ik zie dat je in je studietijd horeca-ervaring hebt opgedaan – ben jij iemand die snel een hoop klanten kan bedienen maar toch vriendelijk blijft? Dan kunnen we je namelijk wel gebruiken.’
Aan het verhaal kun je ook zien dat als je Amerika met Nederland vergelijkt het land met weinig sociale zekerheid, Amerika, de gewone mensen juist aanzet om meer risico te nemen. Vanuit de mensen zelf bekeken zou het logisch zijn dat Amerikanen minder riskant leven omdat ze zo weinig sociale zekerheid kennen. En dat gewone Nederlanders zich wat ondernemender gedragen, ze beschikken immers toch al over een behoorlijke sociale zekerheid.
Maar zo werkt het leven niet; zie de bijbel: wie heeft wordt gegeven. Wie veel verzekeringen heeft zal veel angst worden gegeven. Juist het volk met meer sociale zekerheid maakt zich in het dagelijkse leven meer zorgen en neemt minder risico. En naar alle waarschijnlijkheid zullen ook in de toekomst gewone Nederlanders meer blijven piekeren en mopperen, en zullen gewone Amerikanen meer met riskante ondernemingen beginnen. Een financiële crisis verandert zoiets niet.
Abonneren op:
Posts (Atom)