Instituten: ‘Recessie blijft en gaat dieper’

De recessie blijft nog een tijd, en zal nog dieper gaan. Dat is de niet zo leuke boodschap van The World Economic Outlook van het Internationale Monetaire Fonds (IMF). Een maandje geleden hadden we nog een rituele dans om nieuwe regeerafspraken te maken, na de plechtige aanzegging – Teulings van ’t CPB en J.P. met z’n twee – van 3,5 procent krimp. Ook de vakbonden en de werkgevers kwamen toen opdraven. Wel, het hele circus kan opnieuw beginnen. Het IMF voorspelt nu voor Nederland een krimp van 4,8 procent.

En dat is nog niet eens de hele heisa. Acht Duitstalige economische instituten brengen nu een advies aan de regering Merkel uit, en dat is nog pessimistischer volgens Die Zeit. De acht instituten komen op een krimp voor Duitsland van 6 procent, waar het IMF 5,6 procent voor dat land verwacht. En aangezien Nederland een economische provincie van Duitsland is – laten we er niet omheen draaien – kan het nieuws hier alleen maar slecht zijn.

Als het CBP in navolging van de Duitse instituten nog pessimistischer dan het IMF is dan zal het krimppercentage in Nederland dit jaar voor de komma met een 5 beginnen. En het is niet zo gek om dat te verwachten want het IMF denkt dat Nederland volgend jaar slechts 5 procent werklozen zal tellen, waar het CPB nu al aan 8 procent denkt. Waar moet dat heen als ze de krimpraming verhogen van 3,5 naar 5-komma-nog-wat?

Ja, wat gaat dit betekenen? Er komt in elk geval geen kabinetscrisis om de Joint Strike Fighter, daarvoor is er economisch teveel aan de hand. Ze bedenken wel een politieke formulering. Maar het zal nog meer moeten betekenen. In hoofdstuk 3 – From Recession to Recovery stelt het IMF letterlijk: ‘... expansionary fiscal policies seem particularly effective.’ Dit betekent niets anders dan dat de regering geld zal moeten uitgeven om de Nederlandse economie te stimuleren. En onmiddelijk zie ik het gezicht met zuinig mondje van minister Piet Hein Donner voor me. Het IMF tekent aan dat de effecten van fiscaal beleid geringer zijn als een overheid grote schulden heeft. Maar dat is in Nederland niet zo, dus dat hoeft geen beletsel te zijn. Het is niet anders, meneer Donner.

Het IMF stelt dat recessies die met een financiële crisis begonnen zijn en zich wereldwijd voordoen – wat allemaal nu het geval is –, ongewoon diep en langdurig zijn. Voor de meeste West-Europese landen wordt voor volgend jaar een werkloosheidspercentage met dubbele cijfers verwacht. Alleen Nederland zou er dan genadig afkomen met 5 procent, hierbij in gezelschap van landen als Noorwegen en Zwitserland. Tsja, kweenie. De regering kan wat mij betreft eigenlijk maar twee conclusies trekken: de boel bij elkaar houden en nergens kabinetscrisis over maken. En zodanig stimuleren dat dit ten goede komt aan de werkgelegenheid in Nederland. De rest is secundair.