Verhagen had Genève niet moeten boycotten

Wat mij betreft waren het de Fransen die het slimste en moreel gezien het beste hebben gehandeld – zij liepen niet weg. Plaats van handeling: de beladen racismeconferentie van de Verenigde Naties in Genève, de follow-up van Durban 2001, in de marge waarvan Israël zo in de hoek werd gezet. Deze keer waren Amerika en negen andere landen, waaronder Nederland, weggebleven uit vrees voor doorlopende anti-Israël retoriek van Iran en de Arabische landen. Zo niet de Fransen. Hun minister van buitenlandse zaken Kouchner zei: “Een lege stoel laten ontstaan is makkelijk.”

Maar toen president Ahmadinejad van Iran zijn redevoering hield liep de Franse delegatie wel degelijk de zaal uit op het moment dat hij Israël een “racistisch” land noemde dat was ontstaan “onder voorwendsel van het joodse lijden” in de Tweede Wereldoorlog. Echter, Frankrijk liep niet weg van de conferentie. Dat was goed gekozen. “Als wij vertrekken is het de heer Ahmadinejad die wint”. En natuurlijk dachten de Fransen aan hun Arabische zakenrelaties. Zakelijk én moreel gezien hadden ze gelijk dat ze bleven.

Dat was heel wat anders dan onze minister van buitenlandse zaken Verhagen die boycotte omdat Israël “impliciet” en “als enige land in de beklaagdenbank” gezet zou worden. Impliciet vind ik nogal zwak klinken als argument om weg te blijven – we hebben maar één Verenigde Naties. En in deze tijden van globalisering hebben landen juist harder een forum nodig waar ze met elkaar in gesprek blijven. Volgens NRC Handelsblad lag Verhagens hoofdmotief om weg te blijven in een halfslachtige formulering over de vrijheid van meningsuiting. Het zou gaan om het verschil tusen ‘hoeksteen’ en ‘positieve rol’. Tsja, dat vind ik een nog dunnere reden om weg te blijven.

Ik vermoed dat Verhagen nog andere redenen had. Ik kan me bijvoorbeeld niet aan de indruk onttrekken dat hij momenteel aan een Geert-Wilders-obsessie lijdt. Net als zijn partijgenoot Camiel Eurlings. Wilders heeft onlangs al laten zien dat weglopen van een debat kan lonen, qua steun van het publiek. En Verhagen was natuurlijk doodsbenauwd dat hij grote Israël-vriend Wilders een kans voor open doel zou bieden om op zijn beleidsterrein punten te scoren. Dus maakte hij demonstratief een pro-Israël gebaar.

Verhagen lijkt me er ook de man niet naar om naar zo’n conferentie te gaan en stug op zijn strepen te gaan staan. Toch was dat wat mij betreft wat hij had moeten doen. Juist het eigenlijke onderwerp, racisme, vraagt er altijd om de ander nabij te blijven, en elkaars menselijkheid te zien. Maak desnoods ruzie; heb het uitgebreid over zijn tekortkomingen als hij over jouw tekortkomingen begint; scheld de ander uit. Argumenteer, bid, beveel, dreig, smeek. Maar loop nooit weg.