Lente in de kop bij bankpresident Bernanke

De financiële lente komt eraan. De Amerikaanse centrale bankpresident Ben Bernanke heeft het zelf gezegd: “Ik denk dat terwijl die groene loten beginnen te verschijnen in verschillende markten, en enig vertrouwen begint terug te keren, dit de positieve dynamiek zal beginnen die onze economie terugbrengt.” Hij zei dit in 60 Minutes, normaal een programma waarin, zeg, Will Smith een nieuwe speelfilm promoot. Bernanke wilde dus dat ‘the American people’ zijn woorden hoorde.

Voor een Nederlander is een centrale bankier met groene loten toch wel even schrikken. Nout Wellink doet zoiets nooit. Een beetje centrale bankpresident kijkt hier altijd zuinig. Wellink zei bijvoorbeeld zaterdag in het radioprogramma Tros Kamerbreed dat er alleen maar nog meer mensen werkloos worden. En nu, na Bernanke, begrijp ik dat de man me wilde opbeuren. “Als we 3 procent krimpen dit jaar, zitten we op het niveau van 2007. Zo slecht ging het toen niet,” zei Wellink. Gesterkt door deze opbeurende woorden sloeg het Nederlandse volk zaterdagmiddag natuurlijk als een razende aan het inkopen.

Ik denk wel dat die centrale bankpresidenten met elkaar hebben afgesproken om hun bevolkingen via de media een beetje op te peppen. Althans, in Nederland, niet de put in te praten. Althans, te zeggen dat het allemaal wel meevalt. Althans, dat er alleen een paar werklozen bijkomen, en o ja, nog wat mogelijke problemen voor hypotheekbezitters. Maar verder valt het ontzettend mee in het land van doe maar gewoon.

Bernanke waarschuwde wel dat “de politieke wil” niet mocht ontbreken. Gedienstig vroeg de interviewer van 60 Minutes niet verder wat de bankpresident daar dan wel mee bedoelde. Impliciet doelde Bernanke natuurlijk op de Republikeinen. Barack Obama sprong zondagavond dan ook juichend op achter zijn televisietoestel. Een centrale bankier die de Republikeinen vertelt, indirect natuurlijk, dat ze met hem moeten samenwerken! Obama besloot spontaan om zijn voornemen om volgend jaar een nieuwe centrale bankpresident aan te stellen nog eens te heroverwegen. Maar natuurlijk dacht Bernanke daar niet aan dacht toen hij over groene loten sprak.

En wat Bernanke niet vermeldde: hij kan gewoon niet meer aan de grote renteknop draaien, wat toch bekend staat als het grote machtsmiddel van een centrale bankpresident. De zogenoemde ‘prime rate’ staat al op 0,25 procent. Per definitie kan die rente niet negatief worden. En de prime rate naar 0,1 of 0 procent verlagen zou tamelijk machteloos staan. Maar daar vroeg 60 Minutes ook niet naar.

Wall Street reageerde maandag verheugd en verbaasd. Huppelde bijna tweehonderd punten omhoog, Bernanke achterna, de lente in. Om toen toch weer omlaag te gaan, na alweer vier dagen stijging. Om op ongeveer nul uit te komen – ook daar verbazing, en winstneming.
Wouter Bos volgde dit allemaal knarsetandend en dacht bij zichzelf: ‘Groene loten, terugkeer van vertrouwen? Jan Peter Balkenende en Piet Hein Donner, are you listening?’ En voor zijn geestesoog verschenen de zuinige monden van Piet Hein Donner en Nout Wellink.