Obama's eerste 100 dagen beter dan verwacht

Beter dan verwacht. Dat is het oordeel van een meerderheid van de Amerikanen over Obama in zijn eerste honderd dagen. Plus: hij heeft een paar grote dingen voor elkaar gekregen en zich aan zijn belangrijkste campagnebeloften gehouden. In de polls bevindt zijn steun zich tussen de 62% (Fox) en 69% (Washington Post / ABC News). Woensdagavond, wanneer Nederland zich klaarmaakt voor Koninginnedag, geeft hij een speciale persconferentie. Als je ergens goed in bent kun je het ook maar beter gebruiken – in de afgelopen drie maanden is Obama in Amerika elke dag op televisie geweest met speeches, persconferenties, plechtige ondertekeningen en fotogenieke momenten. En kennelijk heeft het gewerkt. Toch is vooral het tempo waarin Obama met beleidsmaatregelen komt adembenemend.

Ondertussen weten de Republikeinen zich geen raad meer. Harde aanvallen treffen geen doel als Obama’s persoonlijke populariteit (72%) nog hoger ligt dan de steun voor zijn beleid. In arren moede hebben Republikeinse leiders in het Huis van Afgevaardigden de president maar een brief geschreven om zich te beklagen over “het trieste gebrek aan ‘bipartisanship’”. Alsof de wolf aan Roodkapje vraagt waarom ze niet meer met hem praat. Kennelijk zijn ze alweer vergeten dat ze hem als een baksteen lieten vallen toen hij in januari over bipartisanship kwam praten om steun voor zijn stimuleringsplannen te werven.

Je zou denken dat de Republikeinen dan aantrekkelijke eigen ideeën en mensen hebben. Maar die hebben ze niet. Na Obama’s State of the Union mocht bijvoorbeeld namens de Republikeinen Louisiana’s gouverneur Bobby Jindal hem van repliek dienen. Dit was zacht gezegd nogal onindrukwekkend. Jindal kwam op mij over als een soort countryversie van wat de Republikeinen zien als stemmentrekker onder de niet-blanke Amerikanen, kennelijk in antwoord op de urban Obama. Over Mitt Romney en Sarah Palin hoeven we het verder niet te hebben. Slechts 21% van de Post-respondenten noemt zichzelf nu een Republikein, het laagste percentage in 25 jaar. En 25 jaar geleden had je nog de zogenaamde Reagan-Democrats die zeiden dat ze Democraat waren maar ondertussen op Reagan stemden.

De polls laten zien dat de openbaarmaking van de martelingsmemo’s niet op onverdeelde steun kan rekenen. Driekwart van de Democraten is voor, driekwart van de Republikeinen is tegen, en bij de als onafhankelijk geregistreerde kiezers is de uitslag 50% voor en 46% tegen. Obama kwam tot zijn besluit na veel scherpe e-mails heen en weer binnen een kerngroep in zijn regering en een heus avondje debatteren. Onmiddellijk na het debat tussen de grootste voor- en tegenstanders zei hij dat hij de memo’s openbaar zou maken, wat hij meteen de volgende dag ook deed.

Je ziet dat Obama aan zijn oorspronkelijke idee van ‘team of rivals’ vasthoudt (overgenomen van Abraham Lincoln) en daar vorm aan geeft door scherp te laten debatteren, om zo tot de beste beslissing te komen. Bij zoveel beleidsbeslissingen en blijkbaar zoveel verdeeldheid over de martelingsmemo’s is het onwaarschijnlijk dat Obama iemand is die geheime polls laat houden om daar zijn beleid op te baseren. Hij zeilt scherp aan de wind en laat toch ook wel eens een steekje vallen. De juristen die blauwdrukken voor de martelingen hebben opgesteld zouden eerst niet, toen weer wel en nu toch weer niet vervolgd worden. Obama heeft daarover gezegd: “Ik zou niet willen dat mijn eerste termijn verbruikt wordt voor wat door de Republikeinen opgevat wordt als een heksenjacht, omdat ik denk dat we te veel problemen hebben om op te lossen.”

De grootste controverse voor Obama lijkt dus de vraag of hij, terwijl hij de grote economische problemen aanpakt, de Amerikaanse juristen en politici achter de martelingen wel of niet moet laten vervolgen. Ik vind dat je die mensen prima kunt aanpakken en daarnaast je economische programma kunt afhandelen. Maar als dit de grootste controverse is voor een president dan doet hij het nog niet zo slecht.

Je ziet dat de Amerikanen toch geen sentimenteel volk zijn in tegenstelling tot wat je op grond van diverse succesvolle Hollywood-films zou mogen verwachten. Meer dan de helft vindt dat Obama rustig de autofabrieken in Detroit kapot mag laten gaan en gewoon te lief voor ze is, ook al kost dat veel banen. En 52% zegt dat er omstandigheden zijn waarbij het gerechtvaardigd is om terroristen te martelen.

Ondertussen blijft het leven een loterij, ook voor presidenten. Zie de afloop van de gijzeling van die Amerikaanse kapitein door Somalische kapers. En wat mijzelf echt verbaast is dat Obama zo’n goede regeringsmanager is. Terwijl op zijn CV staat dat hij vrijwel geen managementervaring heeft. So much for CV’s.

(Deze post is eveneens gepubliceerd op Sargasso.nl)